Miejscowość Dobra położona jest w województwie podkarpackim w dolinie Sanu, na zachodnim obrzeżu Gór Sanocko – Turczańskich. Otoczona jest lasem, ukształtowanie terenu górzyste. Od wschodu wznoszą się: Dobra Góra 400 mnpm., Magura 506 mnpm., oraz Na Wysokim 586 mnpm., od południa zaś góry Kapor 463 mnpm., i Zarzeczki 469 mnpm.
W Dobrej odnaleziono toporek kamienny z końca neolitu oraz fragmenty ceramiki wczesnośredniowiecznej z X-XI w. Za panowania książąt ruskich istniała tu osadza puszczańska. 28 czerwca 1402r. król Władysław Jagiełło nadał służkom królewskim z Ulucza , braciom stryjecznym, Jurowi, Zanowi i Dymitrowi i ich braciom pole zwane „Dobre” wraz z wszystkimi dochodami, czynszami, rolami, polowaniem i barciami. Zobowiązani oni byli w zamian do udziału w wyprawach wojennych z trzema łucznikami oraz do służby wobec sanockiego zamku na trzech koniach. W 1564r. król Zygmunt August w nowym przywileju zmienia powinności i zamiast trzech łuczników i trzech koni na służbę, dziedzice Dobrej winni dawać pięciu konnych dobrze uzbrojonych na wyprawę wojenną. W 1565r. potomkowie założycieli wsi mieli już tytuły szlacheckie a Dobra podzielono na Szlachecką i Rustykalną. W 1772r. większa własność w Dobrej została sprzedana Piotrowi Starzyńskiemu. W XV wieku istniał tutaj młyn wodny i co najmniej jedna kuźnia. Na terenie wsi przez lata wyrabiano „komięgi” – bezżaglowe statki wyposażone w 7-9 wioseł, załogę których stanowiło zwykle 8-12 ludzi. Komięgi służyły głównie do spławiania soli z żupy położonej w Tyrawie Solnej do Przemyśla. W przysiółku „Ropa” jeszcze w 2 połowie XX w . pozyskiwano z naturalnych wycieków olej skalny, służący głównie do impregnacji drewna. Wspomnianą wcześniej sól odparowywano do celów spożywczych po raz ostatni w latach 40-tych XX w. Do obecnych czasów przetrwał tu jeden z ciekawszych zespołów cerkiewnych w Polsce. Główną atrakcją jest siedemnastowieczna cerkiew wieżowa ( bramna ), obecnie tylko w roli dzwonnicy – bramy. Wewnątrz dzwony datowane na 1625 i 1924r. Centralnie usytuowana jest cerkiew parafialna pw. św Mikołaja, zbudowana w 1879r. Od 1946r. świątynia użytkowana jako kościół rzymskokatolicki. W pobliżu cerkwi usytuowana jest cenna murowana XIX – wieczna plebania greckokatolicka. W południowej części wsi, na starym cmentarzu greckokatolickim zachowała się kapliczka nagrobna Krajnika. Tędy wędrowali pątnicy zmierzający do Kalwarii Pacławskiej. Zakrzaczenia wokół wsi kryją bunkry – żelbetonowe schrony bojowe wzniesione przez Związek Radziecki w latach 1940 -1941. W górnej części wsi ( na zboczu Magury ), znajduje się duże osuwisko z jeziorkiem osuwiskowym zwanym ” Morskie Oko”. Przez wieś przebiega niebiesko znakowana ścieżka spacerowa ” Szlak ikon” . Łącznie szlak umożliwia zwiedzenie 10 cerkwi i 2 muzeów. Na pewno warto wybrać się stąd do sąsiadującej wioski Ulucz, by zwiedzić najstarszą drewnianą cerkiew w Polsce.
Osiemnaście kilometrów od Dobrej oddalony jest Sanok. W Sanoku można podziwiać wspaniałe zabytki jak:
- Renesansowy zamek królewski, powstały w latach 1523-48, po przebudowie dawnego, gotyckiego, kazimierzowskiego zamku, ten zaś stanął na miejscu dawnego, ruskiego grodu. Boczne jego skrzydła uległy zniszczeniu w XIX w. Obecnie mieści się tutaj Muzeum Historyczne z ekspozycją ikon oraz galerią malarstwa Zdzisława Beksińskiego.
- Budynek tzw. Zajazdu, zbudowanego w latach 1775-99, obecnie siedziba dyrekcji Muzeum Historycznego, Ratusz (magistrat) – pochodzący z XVIII w., przebudowany w wieku XIX. Na frontowej elewacji zegar oraz godło państwowe i herb miejski.
- Siedziba Starostwa – zbudowana w latach 1875-80, obecnie Urząd Miasta i Gminy. Na szczycie elewacji: żółty, dwugłowy orzeł na niebieskim tle.
- Kościół i klasztor o.o. Franciszkanów – zbudowany w latach 1632- 40, pierwotnie w stylu barokowym, przebudowany w latach 1848, 1886, 1905. We wnętrzu późnobarokowe ołtarze oraz obraz Matki Boskiej Ziemi Sanockiej.
- Katedralna Cerkiew Prawosławna – zbudowana w latach 1784-89 w stylu klasycystycznym. We wnętrzu pełny ikonostas z XIX w. i późnobarokowe ołtarze boczne z I poł. XVIII w. oraz XVII w. Ikona Matki Bożej z Dzieciątkiem.
- Dom Księży Mansjonarzy – z lat 1750-1775, fundacji kanonika przemyskiego Franciszka Goźlińskiego, postawiony obok nieistniejącego już kościoła farnego p.w. Archanioła Michała. Obecnie Młodzieżowy Dom Kultury.
- Kościół farny p.w. Przemienienia Pańskiego – zbudowany w latach 1874-87 po pożarze starszej budowli. W prawej nawie renesansowa płyta nagrobna Sebastiana Lubomirskiego, przeniesiona z poprzedniego kościoła, Willa rodziny Zaleskich – secesyjna, postawiona w latach 1890 – 1910, projektu W. Beksińskiego i W. Szomka.
- Drewniana cerkiew greko-katolicka – z 1844 r. obecnie użytkowana przez kościół rzymsko katolicki. Częściowo zachowane wyposażenie cerkiewne – XVIII i XIX w.
- Park Etnograficzny w Sanoku, który należy do najpiękniejszych muzeów na wolnym powietrzu w Europie (malownicze położenie na prawym brzegu Sanu u podnóża Gór Sanocko-Turczańskich dość wiernie odzwierciedla fizjografię Podkarpacia).Pod względem ilości obiektów jest największym skansenem w Polsce. Na obszarze 38 ha prezentowana jest kultura polsko-ukraińskiego pogranicza we wschodniej części polskich Karpat (Bieszczady, Beskid Niski) wraz z Podkarpaciem. Poszczególne grupy etnograficzne (Bojkowie, Łemkowie, Pogórzanie i Dolinianie). Odtwarzając typowe układy zabudowy wsi i zagospodarowania zagród na terenie Muzeum zgromadzono ponad 100 obiektów budownictwa drewnianego z okresu od XVII do XX wieku, gdzie obok budynków mieszkalnych, mieszkalno-gospodarczych i gospodarczych, w Parku znajdują się również obiekty sakralne (XVII-wieczny kościół, dwie XVIII-wieczne cerkwie bojkowskie, jedna okazała cerkiew łemkowska z samego początku XIX w. i kilka malowniczych kapliczek), budynki użyteczności publicznej (szkoła wiejska, zajazd) oraz obiekty przemysłowe (młyn wodny, wiatraki, kuźnie). Zarówno świątynie jak i większość budynków mieszkalnych oraz gospodarczych, posiadają w pełni urządzone i udostępnione do zwiedzania wnętrza (m.in. warsztaty rzemieślnicze: tkackie, garncarza, kołodzieja, wytwórcy drewnianych łyżek, koszy wiklinowych itp.).
- Galicyjski Rynek – sektor miejski w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku oficjalnie otwarty 16.09. 2011 roku.
W obrębie rynku pokazane są przykłady urbanizacji miasteczek występujących na terenie 13 podkarpackich miejscowości zgrupowanych przy ul. Rybickiego 3 w Sanoku; m.in. repliki domów z Dębowca, Jaślisk, Sanoka Jaćmierza, Niebylca Jedlicza, , Birczy, Rybotycz, Sokołowa, Brzozowa i Starej Wsi, oraz tradycyjne obiekty z Ustrzyk Dolnych, w tym dom żydowski i remiza z Golcowej. Każdy obiekt sanockiego skansenu stanowiący zabudowę rynku wedle swojej funkcji został wyposażony w stosowne meble, sprzęty i urządzenia dające zwiedzającym pełny obraz życia, pracy, i wypoczynku mieszkańców galicyjskiego miasteczka.
Trzydzieści dwa kilometry od Sanoka, mijając miasteczko Zagórz i Lesko, gdzie w 2010r. odbywały się Mistrzostwa Świata w wędkarstwie muchowym możemy zwiedzić największą w Polsce zaporę – solińską. Jezioro Solińskie jest największym polskim sztucznym zbiornikiem pod względem ilości wody, a piątym pod względem powierzchni. Natomiast zapora jest najwyższą zaporą wodną w kraju (82 m). Długość zalewu wynosi 26 km, jego linia brzegowa osiąga ok. 160 km, średnia głębokość waha się w granicy 25 m (najgłębiej jest przy tamie – 60 m). Zalew został napełniony w 1958 r. Zalanych zostało 185 gospodarstw (ok. 3 tys. ludzi musiało zmienić w związku z tym swoje miejsce zamieszkania). Pod wodą znalazły się takie miejscowości jak: Solina, Teleśnica Sanna, Chrewt, Sokole, Rajskie, Podleszczyny, Berestyszcze, Polana, Zawóz, Zadział, Wołkowyja ( jej część ).
by admin and comments are closed.